Αρκετά στελέχη, όπως ο Νίκος Παππάς, προτείνουν σύγκλιση ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ με κοινό ψηφοδέλτιο και κοινό υποψήφιο πρωθυπουργό. Ποια η θέση σας;

Η σύγκλιση των προοδευτικών και αριστερών δυνάμεων ήδη υλοποιείται με έναν τρόπο εδώ και καιρό στη Βουλή, με την καταψήφιση σχεδόν όλων των αντικοινωνικών νομοσχεδίων της κυβέρνησης, με παρόμοιες προτάσεις τροπολογιών, με ερωτήσεις στα υπουργεία και παρεμβάσεις στις επιτροπές που είναι στην ίδια κατεύθυνση. Αυτό, όπως ήδη προτείναμε, μπορεί να γίνει και πιο οργανωμένα με κοινές πρωτοβουλίες. Το ίδιο γίνεται, όμως, και στην κοινωνία, στις περιφέρειές μας, σε εργατικά κέντρα, συλλόγους, κινήματα και ενίοτε στην αυτοδιοίκηση. Οντως ο κόσμος του ευρύτερου χώρου σε μεγάλη πλειοψηφία πλέον ζητάει, θέτει ως ανάγκη, τη συνεργασία των δυνάμεων. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να γίνει ούτε μόνο σε επίπεδο ηγεσίας ούτε μόνο με παντιέρα να πέσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Χρειάζεται να μπουν συγκεκριμένα προτάγματα, όπως η υπεράσπιση της δημόσιας υγείας και παιδείας, των εργασιακών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, το στεγαστικό, οι παρεμβάσεις για τη μείωση της ακρίβειας, ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα. Χρειάζεται, επίσης, μια ειλικρινής επικοινωνία χωρίς περιχαρακώσεις αλλά με σεβασμό στην ιστορία και στις αρχές της κάθε πλευράς. Αν αυτή η διεργασία μπορεί ή όχι να οδηγήσει και σε εκλογική συνεργασία είναι πολύ νωρίς για να υπάρχει εκτίμηση. Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να δομηθεί πάνω σε στέρεες βάσεις.

Μπορούν οι εξελίξεις στη Γαλλία να είναι παράδειγμα προς μίμηση για τις διεργασίες στον προοδευτικό χώρο;

Αυτό που πρέπει να πάρουμε από το γαλλικό παράδειγμα, αλλά και από αυτό της Ισπανίας και της Πορτογαλίας σε άλλες φάσεις είναι η διάθεση να βρεθούν οι κοινοί τόποι και οι πολιτικές αιχμές όχι μόνο απέναντι στη νεοφιλελεύθερη –ή τη φασιστική– λαίλαπα, αλλά με πρώτο μέλημα τη μείωση των ανισοτήτων και μια κοινωνία αλληλεγγύης. Αρα ναι, αν και το πολιτικό σύστημα της Γαλλίας είναι αρκετά διαφορετικό, μπορεί όμως το κοινό πρόγραμμα των 20 σημείων που εκπόνησαν να αποτελέσει ένα στοιχειώδη οδικό χάρτη ώστε να εκκινήσουν οι όποιες διαδικασίες. Κρίσιμη είναι και η ενεργοποίηση συνδικάτων, οργανώσεων δικαιωμάτων, αθλητών, διανοουμένων, πανεπιστημιακών στο κοινό εγχείρημα, όπως συνέβη μέσα σε λίγες μέρες στη Γαλλία. Εμείς από την πρώτη στιγμή χαιρετήσαμε τη δημιουργία του Λαϊκού Μετώπου, η νίκη του οποίου θα είναι εξαιρετικά σημαντική από πολλές πλευρές.

Μπορεί στον διάλογο να συμμετέχουν η Νέα Αριστερά, η Πλεύση Ελευθερίας και το ΜέΡΑ25;

Εδώ πρέπει να επανέλθει η συζήτηση για περιχαράκωση. Ο διάλογος πρέπει να είναι ανοικτός πρώτα στην κοινωνία, όπου έχει απήχηση, λιγότερη ή περισσότερη, το σύνολο των προοδευτικών και αριστερών δυνάμεων της χώρας. Και μάλιστα όταν η τεράστια αποχή στις τελευταίες εκλογές έδειξε ότι μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού, το πιο παραγωγικό μάλιστα, απομακρύνεται από την ενεργή πολιτική όπως την εννοούσαμε μέχρι και τη δεκαετία του 2010. Συμμετέχει, όμως, στις γειτονιές, στα κινήματα για τοπικά προβλήματα, συμπαραστέκεται στους αγώνες των αγροτών, των φοιτητών, των διανομέων, των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ, βγαίνει στον δρόμο μαζί με τους συγγενείς των θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών ή για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες. Σε όλα αυτά τα πεδία έχουμε βρεθεί μαζί, τόσο μέσα όσο κι έξω από τη Βουλή, με ανθρώπους από τη ριζοσπαστική Αριστερά μέχρι το προοδευτικό κέντρο. Προφανώς, λοιπόν, το σημαντικό είναι η πολιτική πλατφόρμα που θέτεις, πάνω στην οποία έρχεται μετά η κοινή δράση σε θεσμικό και κινηματικό επίπεδο.

Σε περίπτωση που ο προοδευτικός και δημοκρατικός κόσμος αποφασίσει πως πρέπει να δημιουργηθεί ένα ευρύτερο σχήμα, ποιο θεωρείτε ότι θα ήταν το καταλληλότερο πρόσωπο για να ηγηθεί;

Είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο. Και θεωρώ ότι είναι αποπροσανατολιστικό να μπαίνει η συζήτηση στη βάση ονοματολογίας σε αυτήν τη φάση, όπως και στη λογική της συγκόλλησης κομμάτων και μηχανισμών. Αλλωστε τα πρόσωπα και στην Αριστερά παίζουν σημαντικό ρόλο, αλλά εξίσου σημαντικές είναι και οι πολιτικές, οι θέσεις που ενσαρκώνουν. Πιστεύω πραγματικά –και αυτό προκύπτει κι από την εμπειρία μου ως βουλευτή– ότι η πολιτική είναι πάντα εδώ. Ο κόσμος θέλει πολιτική δοσμένη με τρόπο σύγχρονο αλλά ταυτόχρονα αποφασιστικό και με ξεκάθαρο στίγμα. Γι’ αυτό, τα πρόσωπα πρέπει να μπορούν να επικοινωνήσουν με απλότητα, σαφήνεια κι αποτελεσματικότητα την αξία του όποιου εγχειρήματος. Χρειάζεται, επίσης, να μπορούν να έχουν άμεση επαφή με την κοινωνία, να περνούν γρήγορα το μήνυμα και να σέβονται τις κοινές αποφάσεις και διαδικασίες. Εξάλλου, στην αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ τα πρόσωπα είχαν πάντα διακριτό ρόλο και ελευθερία λόγου, έπρεπε όμως να σέβονται τη συλλογικότητα στις διεργασίες και στη δράση, αλλά και την αυτονομία των άλλων χώρων χωρίς καπελώματα και παραγοντισμούς.